26-کاربرد آلوئه ورا در درمان آکنه

آلوئه ورا (Aloe vera) به دلیل برخورداری از خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و ترمیم‌کنندگی پوست، جایگاه ویژه‌ای در درمان بیماری‌های پوستی دارد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای آلوئه ورا، درمان جوش یا آکنه ولگاریس (Acne vulgaris)  است. آکنه ولگاریس یک بیماری التهابی شایع پوستی که ناشی از افزایش تولید سبوم، التهاب و رشد باکتری‌هایی مانند Propionibacterium acnes  می‌باشد. آکنه به عنوان یک اختلال مزمن، حدود 80 درصد از افراد بین 15 تا 40 سال  را درگیر می‌کند و علاوه بر اثری که بر روی ظاهر افراد دارد، می‌تواند منجر به استرس‌های روانی و عاطفی نیز شود.

آلوئه ورا با دارا بودن ترکیباتی همچون پلی‌ساکاریدها، آنتراکینون‌ها و ویتامین‌ها، به عنوان یک درمان کمکی برای آکنه عمل می‌کند. این ترکیبات نه تنها به کاهش التهاب کمک می‌کنند، بلکه با مهار رشد باکتری‌های بیماری‌زا و تسریع فرآیند ترمیم پوست، به بهبود سلامت و ظاهر پوست منجر می‌شوند.

مکانیسم اثر آلوئه ورا

1. تنظیم ترشح سبوم و خواص ضد آکنه:

یکی از عوامل اصلی ایجاد آکنه، تولید بیش از حد سبوم (چربی پوست) می‎باشد که منافذ پوست را مسدود کرده و محیطی مناسب برای رشد باکتری‌هایی مانند Propionibacterium acnes فراهم می‌کند. آلوئه‌ورا با تنظیم فعالیت غدد سباسه، از ترشح بیش از حد چربی پوست جلوگیری کرده و به کاهش انسداد منافذ پوست کمک می‌کند. علاوه بر این، آلوئه ورا حاوی ترکیبات مانند آلوئین (Aloin) و امودین (Emodin) است که به طور مؤثری باکتری‌های عامل آکنه را مهار می‌کنند. این ترکیبات با اختلال در سنتز پروتئین در باکتری‌ها، از رشد و تکثیر آن‌ها جلوگیری کرده و به کاهش التهاب و عفونت‌های پوستی کمک می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که عصاره آلوئه ورا با غلظت 10 درصد بیشترین اثر مهاری را بر روی Propionibacterium acnes  دارد، که آن را به یک درمان طبیعی و مؤثر برای آکنه تبدیل می‌کند.

2. خواص ضد التهابی:

ترکیبات ضد التهابی موجود در آلوئه ورا مانند پلی‌ساکاریدها ، آنتراکینون‌ها و لوپئول (Lupeol)  می‌توانند التهاب ناشی از آکنه را کاهش دهند. این ترکیبات با مهار تولید سیتوکین‌های التهابی و کاهش فعالیت آنزیم‌های التهابی، به کاهش قرمزی و تورم ناشی از جوش‌های التهابی کمک می‌کنند.

3. ترمیم پوست:

آلوئه‌ورا با تحریک تولید کلاژن و تسریع بازسازی سلول‌های پوستی، به ترمیم پوست آسیب‌دیده کمک می‌کند. ترکیبات فعال موجود در آلوئه‌ورا، مانند آسمانان (Acemannan)، با افزایش سرعت بازسازی سلول‌ها، به کاهش اسکارهای ناشی از آکنه و بهبود زخم‌ها یاری می‌رسانند. آلوئه‌ورا همچنین با تقویت بافت گرانوله، که در فرآیند ترمیم زخم نقش اساسی دارد، به بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند. علاوه بر این، آلوئه‌ورا با افزایش تولید هیالورونیک اسید، سبب کاهش التهاب و تسریع بهبود زخم‌ها می گردد.

4. رطوبت‌رسانی به پوست

ترکیبات مرطوب‌کننده موجود در آلوئه‌ورا مانند پلی‌ساکاریدها، باعث حفظ تعادل رطوبت پوست شده و از خشکی پوست جلوگیری می‌کنند پلی‌ساکاریدها، به ویژه آسمانان موجود در آلوئه ورا، به عنوان مرطوب‌کننده‌های طبیعی عمل می‌کنند. این ترکیبات با جذب و نگهداری آب، تشکیل لایه محافظ و تقویت سد پوستی، به حفظ رطوبت پوست و بهبود سلامت آن کمک می‌کنند. به همین دلیل، آلوئه ورا به عنوان یک ماده طبیعی و مؤثر در محصولات مرطوب‌کننده و ترمیم‌کننده پوست استفاده می‌شود.

کاربردهای بالینی آلوئه ورا در درمان آکنه

1. مطالعه بالینی: ترکیب آلوئه ورا و ترتینوئین در درمان آکنه

در یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسویه کور، تأثیر ترکیب کرم ترتینوئین 0.05 درصد با ژل آلوئه‌ورا 50 درصد در مقایسه با ترتینوئین و پلاسبو بر درمان آکنه ولگاریس بررسی شد. این مطالعه نشان داد که ترکیب آلوئه‌ورا و ترتینوئین به‌طور معنی‌داری باعث کاهش تعداد ضایعات التهابی و غیرالتهابی آکنه شد. همچنین، شدت عوارض جانبی مانند قرمزی و خشکی پوست در گروه دریافت‌کننده ترکیب آلوئه‌ورا و ترتینوئین کمتر از گروهی بود که تنها از ترتینوئین استفاده کرده بودند.

2. مطالعه بالینی: تأثیر شستشو دهنده صورت و ژل آلوئه‌ورا در کاهش شدت آکنه

این مطالعه تأثیر شستشودهنده صورت و ژل آلوئه‌ورا را بر شدت آکنه ولگاریس در دانش‌آموزان دبیرستانی در اندونزی ارزیابی کرد. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده منظم از شستشودهنده صورت و ژل آلوئه‌ورا به‌طور قابل‌توجهی باعث کاهش ضایعات آکنه و بهبود سلامت پوست شد. بر اساس یافته‌های این مطالعه، آلوئه‌ورا می‌تواند به‌عنوان یک درمان کم‌عارضه و مؤثر برای کنترل آکنه ولگاریس مورد استفاده قرار گیرد.

نتیجه‌گیری

آلوئه ورا به دلیل دارا بودن ترکیبات فعال متعدد، از جمله پلی‌ساکاریدها، آنتراکینون‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی، دارای خواص منحصر به فردی است که آن را به یک گزینه درمانی موثر برای آکنه تبدیل می‌کند. این ترکیبات نه تنها به کاهش التهاب و مهار رشد باکتری‌های عامل آکنه کمک می‌کنند، بلکه به ترمیم و بازسازی پوست نیز کمک می‌کنند.

با توجه به مزایا و فواید گوناگون آلوئه ورا برای پوست، در تمامی محصولات امونی از عصاره آلوئه ورا در غلظت موثر، متناسب با نوع فرآورده استفاده شده است.

دکتر نیکسا حدادیان- دکتر سمیه نیکنام

1404/01/16

منابع

Bilal, M., & Sari Lubis, M. (2022). Formulation Of Anti-Acne Extract Aloe Vera (Aloe vera (L.) Burm.f.) In Inhibiting The Activity Of Propionibacterium acnes. International Journal of Health and Pharmaceutical (IJHP), 3(1), 241-248

Hajheydari, Z., Saeedi, M., Morteza-Semnani, K., & Soltani, A. (2014). Effect of Aloe vera topical gel combined with tretinoin in treatment of mild and moderate acne vulgaris: a randomized, double-blind, prospective trial. Journal of Dermatological Treatment, 25(2), 123-129

Setiawan, P. B. A., Vani, A. T., Febrianto, B. Y., & Septiana, V. T. (2020). The Effectiveness of Using Aloe Vera Facial Soap and Aloe Gel on the Degree of Acne Vulgaris in Students of SMA Negeri 2 Bayang. Jurnal EduHealth, 11(1), 39-47

Sahu, P. K., Giri, D. D., Singh, R., Pandey, P., Gupta, S., Shrivastava, A. K., Kumar, A., & Pandey, K. D. (2013). Therapeutic and Medicinal Uses of Aloe vera: A Review. Pharmacology & Pharmacy, 4(8), 599-610