22-انتخاب شوینده مناسب پوست | ویژگی های یک شوینده مناسب چیست؟

پاکسازی صورت چیست؟

یادتان می آید در زمان کودکی هر روز صبح مادر به ما یادآوری می کرد تا صورت خود را بشوییم؟ خوب، دلایل علمی متعددی برای کار وجود دارد. در اینجا 3 نکته اصلی در مورد اهمیت شستن صحیح صورت را برای شما توضیح می دهیم:

1. شستشوی صورت تجمع سبوم (روغن)، ناخالصی هایی مانند خاک، روغن های محیطی (برای مثال روغن هایی که موقع پخت و پز روی صورت ما می نشینند)، آرایش و ضد آفتاب را از بین می برد.
2. شستن صورت می تواند شفافیت پوست را بهبود بخشد و به عوامل فعال مراقبت از پوست از جمله ویتامین ها، اسیدهای مراقبت از پوست، اصلاح کننده های رنگ پوست (مثل سرم ویتامین C) و آنتی اکسیدان ها کمک می کند تا بهتر عمل کنند.
3. فرآیند پاکسازی، پوست را آماده می کند تا فرآیندهای بازسازی طبیعی آن بهینه شود. سلول های مرده معروف به کراتینوسیت ها که روی پوست فشرده شده اند را از بین می برد.

پاکسازی دو مرحله ای (دابل کلینزینگ) چیست؟

پاکسازی دو مرحله ای همانطور که از نامش پیداست شامل استفاده از دو نوع پاک کننده مختلف است. معمولا اولین مرحله با یک پاک کننده روغنی، بالمی، اسکراب و یا دستمال مرطوب های پاک کننده انجام می شود و به دنبال آن یک کرم، ژل یا لوسیون پاک کننده معمولی و محلول در آب که برای نوع پوست شما مناسب است، مرحله دوم شست و شو انجام می شود.

چرا اولین مرحله پاکسازی با یک پاک کننده با پایه روغن انجام می شود؟

روغن ها در حل کردن بسیاری از انواع آرایش، از بین بردن سبوم (روغن های طبیعی پوست) مناسب هستند و همچنین می توانند به پاک کردن باقی مانده فیلترهای ضد آفتاب کمک کنند. روغن ها متفاوت از سورفکتانت های موجود در پاک کننده های صورت عمل می کنند. روغن های پاک کننده مدرن اغلب حاوی یک امولسیفایر هستند. این سیستم باعث می شود تا روغن با آب مخلوط شود و آلودگی های چرب از روی پوست آسان تر شود.

آیا باید همیشه پوست را دو مرحله ای تمیز کنیم؟

پاکسازی دو مرحله ای یا دابل کلینزینگ برای بیشتر پوست ها مشکل ساز نیست، با این حال، بهتر است در شرایط خاص از این روش استفاده کنید. به عنوان مثال اگر از آرایش های ضد آب و کرم ضد آفتاب با فیلتر های فیزیکی با باقیمانده بالا استفاده می کنید (مانند اکسید روی). با تمیز کردن دو مرحله ای هم آرایش و هم کرم ضد آفتاب را از بین می برید. با این کار محصولات دیگر روتین مراقبت از پوست هم بهتر کار می کنند. بیمارانی که پوست چرب دارند نیز می توانند از دو پاک کننده نسبتا ملایم به جای یک لایه بردار قوی استفاده کنند. پاکسازی دو مرحله ای در این افراد می تواند روغن، سبوم و آلودگی بیشتری را در مقایسه با یک مرحله پاکسازی از بین ببرد.

عصر ها بهترین زمان برای دابل کلینزینگ است.

هنگام تمیز کردن دو مرحله ای چه نوع پوستی باید بیشتر محتاط باشیم؟

بیماران با پوست حساس، مانند روزاسه یا حتی آکنه التهابی باید هنگام تمیز کردن دو مرحله ای بسیار محتاط باشند. باید از یک پاک کننده غیر ساینده استفاده شود و در حالت ایده آل یک بار تمیز کردن کافی است.

هر چند وقت یکبار باید صورتم را تمیز کنم؟

بیش از دو بار در روز صورت را شست و شو ندهید، این موضوع شامل افرادی که پوست چرب دارند نیز می شود. پاکسازی مکرر می تواند ترکییات محافظ طبیعی پوست شما را از بین ببرد و منجر به التهاب و تحریک شود. برای افرادی که از پوست چرب رنج می برند، تمیز کردن مکرر اغلب منجر به بازگشت تولید چربی می شود.

پاک کننده ها

در پاک کننده های صورت به دنبال چه موادی باشیم؟

همیشه به دنبال موادی در شوینده ها باشید که با نوع پوست شما سازگار باشد.

برای پوست های مستعد آکنه یا چرب، به دنبال یک پاک کننده لایه بردار با رتینول یا سالیسیلیک اسید باشید. برای پوست های خشک یا حساس، یک پاک کننده غنی از نرم کننده ها را انتخاب کنید. این ترکیبات به کاهش میزان رطوبت از دست رفته پوست کمک می کنند. نمونه هایی از مواد نرم کننده شامل وازلین، لانولین، اسکوالن، روغن معدنی و سرامیدها است. مرطوب کننده ها شامل پروپیلن گلیکول، گلیسیرین و اسید هیالورونیک نیز مانند ترکیبات نرم کننده به حفظ رطوبت پوست کمک می کنند. همچنین شوینده های حاوی روغن درخت چای، خاک رس، نیاسینامید، BHA هایی مانند اسید سالیسیلیک و آلوئه ورا می توانند عملکرد بسیار خوبی برای پوست های چرب و مستعد آکنه داشته باشند زیرا به کاهش منافذ و جلوگیری از آکنه کمک می کنند.

اگر پوست خشکی دارید، یک پاک کننده ملایم را انتخاب کنید که دارای مواد آبرسان مانند آلوئه ورا، ویتامین E، سرامیدها، عسل، شیر، روغن جوجوبا، لانولین و هیالورونیک اسید باشد زیرا سطح پوست را تمیز و در عین حال رطوبت آن را حفظ می کند.

افراد دارای پوست ترکیبی و حساس باید شوینده‌ای را انتخاب کنند که ضد حساسیت و فوق العاده ملایم باشد و حاوی مواد شیمیایی آسیب رسان نباشد.

پاک کننده لایه بردار چیست؟

پاک کننده ها را می توان به پاک کننده های لایه بردار شیمیایی و فیزیکی تقسیم کرد. پاک کننده های شیمیایی شامل آلفا هیدروکسی اسیدها مانند گلیکولیک اسید یا لاکتیک اسید یا بتا هیدروکسی اسیدها مانند اسید سالیسیلیک هستند. لایه برداری فیزیکی از ذرات ریز هسته زردآلو و یا پوسته گردو تشکیل شده است که مانند میکرودرم ابریژن عمل می کنند. پاک کننده های لایه بردار به از بین بردن لایه مرده بیرونی پوست معروف به لایه شاخی کمک می کنند. به این ترتیب هر گونه روغن باقیمانده، خاک و آرایش از روی پوست پاک می شوند.

لایه برداری می تواند برای پوست مضر باشد، به خصوص اگر از پوست حساس رنج می برید. اگر پوست چرب، متراکم یا مقاوم دارید، لایه برداری دو تا سه بار در هفته معقول است. لایه برداری فیزیکی و شیمیایی را در یک جلسه به طور همزمان انجام ندهید.

ابتدا باید پوست را پاکسازی کنیم یا ابتدا لایه برداری انجام دهیم؟

با تمیز کردن ابتدا کثیفی، سبوم (روغن) و آرایش از سطح پوست از بین می برید. با این کار سطح پوست تمیز می شود تا سلول های مرده پوست را لایه برداری کند. اگر به دنبال پاکسازی دو مرحله ای هستید، اولین مرحله پاکسازی شما می تواند با یک لایه بردار و به دنبال آن یک پاک کننده ملایم مبتنی بر آب باشد. البته ترتیب همیشگی پاکسازی قبل از لایه برداری چالش برانگیز است زیرا به میزان حساسیت پوست شما بستگی دارد.

پاک کننده های مبتنی بر اسکوالن چیست؟

پاک کننده های مبتنی بر اسکوالن فرمولاسیون های مبتنی بر آب هستند که برای پاک کردن آرایش و همچنین به عنوان یک پاک کننده چند منظوره استفاده می شوند. اسکوالن در حل کردن آرایش، کثیفی و سبوم کارآمد است. این فرمول که غیر کومدوژنیک و بدون صابون است، به گونه ای طراحی شده که برای استفاده روزانه مناسب باشد و پوست را بیش از اندازه خشک نکند. این پاک کننده ها برای انواع پوست مناسب هستند.

بهترین پاک کننده ها برای پوست های مستعد آکنه کدامند؟

اولین قدم در روتین مراقبت از پوست ضد آکنه شما این است که روغن و ناخالصی های اضافی را که منافذ شما را مسدود می کنند، تمیز کنید. به دنبال موادی باشید که پوست را لایه برداری می کنند، التهاب و باکتری های ایجاد کننده آکنه را تسکین می دهند.

کلید مبارزه با آکنه در واقع یافتن تعادل مناسب بین پاکسازی، لایه برداری و آبرسانی پوست است. اینکه با چه محصولاتی به این تعادل می رسید بستگی به نوع پوست شما دارد. پاک کننده های آبرسان و ضد التهاب، که پوست را تحریک یا از بین نمی برند، برای انواع پوست های خشک و حساس بهترین هستند. این شامل بیمارانی می شود که از رتینوئیدهایی مانند Accutane / Oratane / Isotretinoin استفاده می کنند. در حالی که پاک کننده های لایه بردار و درمان هایی که پوست را از چربی یا سبوم اضافی خلاص می کنند، می توانند برای کسانی که دارای پوست چرب و بدون حساسیت هستند، بسیار موثر باشد.

اغلب در بسیاری از پاک کننده های ضد آکنه، لایه بردار ها به دلیل توانایی آنها در پاک کردن منافذ بسته شده، کثیفی و باکتری وجود دارند. عوامل لایه بردار اغلب به صورت لایه برهای شیمیایی در فراورده های پاک کننده موجود هستند، مانند:

• سالیسیلیک اسید ، یک مولکول از دسته بتا هیدروکسی اسید ها (BHA). سالیسیلیک اسید به دلیل اندازه مولکولی کم و حلالیت در روغن می تواند عمیقا به غده چربی نفوذ کرده و سلول های مرده پوست و سایر ناخالصی ها و زباله ها را از بین ببرد.
• گلیکولیک اسید و لاکتیک اسید از دسته آلفا هیدروکسی اسید ها (AHA). اینها در لایه برداری سطح پوست، بهبود بافت پوست و افزایش درخشندگی آن موثرتر از اسید سالیسیلیک هستند.

سایر محصولات پاک کننده آکنه حاوی موادی هستند که می توانند التهاب را کاهش دهند و باکتری ایجاد کننده آکنه را از بین ببرند. این مواد عبارتند از: روغن درخت چای، زغال فعال و خاک رس، کائولین.

چه عواملی باعث خشک شدن پوست می شود؟ برای پوست حساس از کدام مواد اجتناب کنم؟

پوست حساس می تواند مستعد خشکی باشد. هرچه پاک کننده قوی تر باشد، ماده پاک کننده سخت تر و خشک شدن محصول بیشتر است. سعی کنید و اجتناب کنید

• سورفکتانت ها اجزای اصلی اکثر فرمول های پاک کننده هستند و عمدتا مسئول عمل پاک کنندگی آن هستند. سورفکتانت ها پس از حل شدن در آب به سمت سطح مشترک (سطح مشترک بین آب و چربی ها) حرکت می کنند و با کاهش کشش بین سطحی باعث حل شدن چربی ها در آب می شوند. سورفکتانت ها می توانند یونی، غیر یونی و حاوی سیلیکون باشند. سورفکتانت های یونی بر اساس قسمتهای قطبی آنها می توانند آنیونی (دارای بار منفی)، کاتیونی (دارای بار مثبت) و آمفوتریک (دارای بار مثبت و منفی) باشند. نوع و مقدار سورفکتانت در یک پاک کننده، بر میزان خشک کنندکی و تحریک کنندگی آن تأثیر دارد. مواد خشک کننده ای که باید از آن اجتناب کنید شامل سولفات لوریل سدیم و سولفات لورت سدیم است که معمولا در پاک کننده های کف کننده یافت می شوند.
• اگرچه این موضوع بحث برانگیز است، اما هنوز هم بسیاری از متخصصان پوست بر این باورند که حفظ سطح پوست در pH فیزیولوژیکی آن در طول پاکسازی از رشد بیش از حد میکروارگانیسم های خاصی مانند Propionibacterium acnes جلوگیری می کند. همچنین گفته می شود که پاک کننده های حاوی صابون هایی با pH قلیایی باعث آسیب به لایه دوتایی لیپیدی لایه شاخی می شوند و در نتیجه باعث خشکی پوست می شوند. با این حال، برخی محققان نشان داده اند که pH یک پاک کننده تأثیر کمی در آسیب رساندن به پوست دارد. به طورکلی پاک کننده های بدون چربی با pH خنثی یا کمی اسیدی که با pH پوست مطابقت دارند گزینه مناسب تری برای پوست های حساس هستند.
• پاک کننده هایی که برای از بین بردن آکنه و چربی اضافی فرموله شده اند می توانند باعث خشکی پوست شوند. زیرا این مواد اغلب حاوی لایه بردارهای شیمیایی مانند سالیسیلیک اسید ، لاکتیک اسید و گلیکولیک اسید هستند.
• میزان باقیماندن پاک کننده بر روی پوست یا فاکتور شستشو یکی از عوامل تاثیرگذار بر روی خشکی پوست است. هرچه یک ماده پاک کننده بعد از شستشو بیشتر روی پوست باقی بماند پتانسیل تحریک کنندگی آن افزایش می یابد و این فاکتور در محصولات مختلف متفاوت است.
• هنگام انتخاب روتین مراقبت از پوست برای پوست های حساس، هرچه لیست ترکیبات تشکیل دهنده یک فراورده کوتاه تر باشد، بهتر است. طبیعی شدن همیشه گزینه خوبی است، با این حال باید توجه داشته باشید که همه مواد تشکیل دهنده در محصولات مراقبت از پوست ذکر نشده اند.

چرا متخصصان پوست پاک کننده های pH پایین تر را ترجیح می دهند؟

pH پوست شما، که معیاری از اسیدی یا قلیایی بودن است، در حدود pH 5 (4-6) قرار دارد. این بدان معناست که حالت طبیعی پوست شما اسیدی است. اکثر پاک کننده هایی که فوم ایجاد می کنند قلیایی هستند که می توانند عملکرد سد پوست شما را مختل کنند. به طور معمول برای انواع پوست های طبیعی ما ترجیح می دهیم ‘پاک کننده pH پایین’ به دلایل زیر:

• خشک نشدن پوست: تمایل به خشک شدن پاک کننده های pH پایین مانند ژل، کمتر از یک پاک کننده کف کننده فومی است.
• برای افراد مبتلا به اگزما بهتر است: pH پایین چربی های داخل پوست را حفظ می کند که برای کسانی که مستعد ابتلا به اگزما یا درماتیت هستند مناسب تر هستند.
• از لایه اسیدی پوست محافظت می کند: لایه بالایی پوست یک لایه نازک تشکیل شده از اسیدهای چرب، سبوم و سلول های فشرده شده است. این ترکیب یک سد محافظ را تشکیل می دهد که یکپارچگی پوست را حفظ کرده و از پوست در برابر باکتری ها و ویروس های بالقوه مضر محافظت می کند.

توجه به این نکته ضروری است که همه افراد نباید از پاک کننده های قلیایی اجتناب کنند. پاک کننده های pH بالاتر، بیشتر شبیه مواد شوینده هستند که پوست را به طور کامل تمیز می کنند. این پاک کننده ها بهترین انتخاب برای پوست های چرب و مقاوم هستند.

چگونه بفهمم که یک پاک کننده pH پایینی دارد؟

بهترین راه برای تشخیص این است که ببینید آیا در حین شستشو پاک کننده حباب ایجاد می کند یا کف می کند، وجود کف به این معنی که یک پاک کننده با pH بالا است. راه دیگر تشخیص این است که به دنبال کلمات ” pH balanced” باشید. این محصولات برای تقلید از pH طبیعی پوست فرموله شده اند و pH پوست شما را افزایش نمی دهند.

آیا می توانم صورتم را فقط با آب بشویم؟

اگر پوست چرب دارید یا نیاز به حذف ناخالصی ها و کثیفی دارید، به یک پاک کننده واقعی نیاز دارید. شستشو فقط با آب می تواند توسط برخی از افراد برای جلوگیری از خشکی پوست استفاده شود، با این حال آب بیش از حد نیز می تواند پوست شما را تحریک کند. تعادل، کلید داشتن یک پوست شاداب، جوان و پاکیزه است.

سخن آخر

در نهایت، انتخاب یک پاک‌کننده مناسب برای پوست شما نیازمند در نظر گرفتن نوع پوست، نگرانی‌های خاص و نیازهای فردی است. ابتدا باید نوع پوست خود را شناسایی کنید؛ آیا پوست شما چرب، خشک، مختلط یا حساس است؟ سپس، به ترکیبات فرمولاسیون توجه کنید و از پاک‌کننده‌هایی استفاده کنید که فاقد مواد مضر و تحریک‌کننده باشند. همچنین، مشاوره با متخصص پوست می‌تواند راهنمای مفیدی برای انتخاب بهترین پاک‌کننده متناسب با شرایط خاص پوست شما باشد. با این انتخاب درست، نه تنها پوست خود را تمیز نگه دارید، بلکه به حفظ سلامتی و زیبایی آن نیز کمک خواهید کرد.

دکتر نرگس صادقی- دکتر سمیه نیکنام

منابع:

Mukhopadhyay P CLEANSERS AND THEIR ROLE IN VARIOUS DERMATOLOGICAL DISORDERS. Indian Journal of Dermatology. 2011;56(1):2-6

How To Choose The Right Cleanser: A Dermatologists Guide

https://www.lifestyleasia.com/ind/shop/beauty/the-ultimate-guide-on-face-washes-for-all-skin-types